Zaburzenia uwagi słuchowej
Zaburzenia uwagi słuchowej mają wpływ nie tylko na odbiór i percepcję bodźców akustycznych, rozwój mowy, naukę, koncentrację, ale także na błędnik, który reguluje równowagę naszego ciała oraz dynamizację aktywności mózgu.
Uwaga słuchowa to umiejętność świadomego słuchania. Wpływa ona na to, jak postrzegamy otaczający nas świat i w jaki sposób komunikujemy się z nim. Odgrywa również kluczową rolę w rozwoju mowy i w procesie uczenia się. Uwaga słuchowa polega na przyswajaniu istotnych informacji i odsiewaniu tych nieistotnych. To pozwala nam prawidłowo funkcjonować i dostosowywać się do okoliczności. Osoby z zaburzeniami uwagi słuchowej atakowane są nadmiarem bodźców dźwiękowych. Ciężko im się skupić i wyłowić z natłoku dźwięków to, co istotne. W skrajnych przypadkach mogą się czuć atakowane przez dźwięki i reagować obronnie, zamykając się całkowicie na otoczenie.
Objawy zaburzeń równowagi słuchowej
Słuchanie skierowane na zewnątrz, do otaczającego świata:
- nadwrażliwość na dźwięki;
- konieczność powtarzania poleceń;
- błędna interpretacja poleceń i pytań;
- zaburzenia koncentracji;
- wyłączanie się;
- nieumiejętność spełnienia wieloczłonowych poleceń;
- mylenie podobnie brzmiących słów;
- problemy z rozróżnianiem dźwięków (głosek, wady wymowy).
Słuchanie skierowane do wewnątrz , kontrola własnego głosu podczas mówienia:
- problemy z głoskowaniem;
- mylenie liter lub odwracanie ich kolejności;
- problemy z czytaniem na głos;
- słabe rozumienie czytanego tekstu;
- nieumiejętność czystego śpiewania;
- ubogie słownictwo;
- monotonne wypowiedzi;
- problemy z płynnością i wyrazistością wypowiedzi (wysławianiem się).
Funkcje motoryczne. Ucho kontroluje równowagę i koordynację ruchową.
- niezgrabne, nieskoordynowane ruchy;
- nieprawidłowa postawa;
- słabe poczucie rytmu;
- niewyraźny charakter pisma;
- problemy z organizacją.
Poziom energii . Ucho dostarcza nam energii potrzebnej do dobrego funkcjonowania.
- trudności z porannym wstawaniem, zmęczenie;
- skłonność do odkładania spraw na później;
- nadaktywność;
- skłonności depresyjne;
- uczucie przeciążenia sprawami codziennymi.
Dostosowanie społeczne . Trudności związane z uwagą słuchową często związane są z:
- słabą wiarą w siebie, niską samooceną;
- nieśmiałością;
- skłonnościami do unikania kontaktów społecznych lub popadaniem w konflikty w grupie;
- drażliwością, niedojrzałością;
- słabą motywacją, brakiem zainteresowania nauką, pracą;
- negatywnym nastawieniem do szkoły/pracy.
Przyczyny problemów z uwagą słuchową
Najczęstsze przyczyny zaburzeń uwagi słuchowej to:
- zagrożona ciąża;
- trudny poród, niedotlenienie w czasie porodu;
- adopcja, wczesne oddzielenie od matki;
- opóźnienia w rozwoju motorycznym;
- opóźnienia w rozwoju języka (mowy);
- silny stres na każdym etapie rozwoju;
- cykliczne i przewlekłe choroby uszu,drenaż uszu, przerośnięte migdały.
Jak leczyć zaburzenia uwagi słuchowej?
Zaburzenia uwagi słuchowej bardzo często stają się przyczyną wielu problemów rozwojowych, np. z mową (opóźnienie rozwoju mowy, jąkanie czy zaburzenia artykulacji), nauką (dysleksja, trudności szkolne) i koncentracją uwagi. Według profesora Alfreda Tomatisa nabywanie umiejętności słuchania jest procesem. Na szczęście, nawet jeśli na pewnym etapie rozwoju zostaje on zaburzony, można to leczyć. Możliwe jest przezwyciężenie problemu z uwagą słuchową poprzez reedukację, czemu służy trening słuchowyTomatisa >.